روان وضعیت او د ملي زعامت تشه

په هېواد کې ورځ تر بلې وحشت ډېرېږي ، انارشیزم حاکم دی، اقتصادي ناورین که څه هم تر یوه بریده کابو شوی؛ خو بیا هم تر سترګو کېږي، په خپلسري روانه ده، میلیونونه انسانان په مخدره توکو روږدي دي، په سلهاو زره ا نسانان وزګار دي، هره ورځ په لسګونو هېوادوال مو له هرې خوا وژل کیږي، بېوزلي حاکمه ده، د غریب او بې وسو افغانانو حق تر پښو لاندې دی، په غریبو او بې وسو انسانانو قانون پلي کېږي، دلته تي رودي ماشومان چې تر اوسه یې پنسل هم په لاس کې نه دی اخیستي؛ په مهمو او لویو پوسټونو په دندو ګمارل کیږي، بېسوادان او ټوپکسالاران خلک ګواښي، په ملي ارزښتونو ملنډې وهل کیږي، تش په نوم مشران هره ورځ په ملي ګټو ملنډې وهې او قانون تر پښو لاندې کوي؛ تش په نوم مشران، چې له ختیځ او لویدیځ هېوادونو څخه رالېږل شوې دي زما د نیکونو پر خاوره باندې له پردیو سره چنې وهې او ګوډاګیتوب کوي، دلته پوښتنه او ګرویږنه نشته.
د افسوس خبره دا ده، چې زه یو رښتونی، زړه سوانده، ملي، مؤمن مسلمان، رښتینی افغان او د ولس غمخور رهبر او زعیم نلرم.

زاد روز ابوریحان البیرونی (رح)

خواجه محمد نعیم قادری

در نخست یک هزار و چهل و ششمین زاد روز فرخنده دانشمند شهیر خراسانی روان شاد ابوریحان البیرونی را گرامی داشته و این روز خجسته را به همه میهنان عزیز ، جهانیان به ویژه به اهل علم و فرهنگ و اندیشه صمیمانه تبریک و تهنیت می گویم. و به نام نامی این دانشمند گرانمایه به خود می بالم و مراتب قدردانی خود را ازچنین نخبگانی اعلام می نمایم.
ابوریحان محمد بن احمد البیرونی {زاده ۱۳ سنبله (شهریور) سال ۳۵۲ خورشیدی شهر کاث خوارزم (ازبکستان) و متوفای ۲۲ قوس (آذر) ۴۲۷ خورشیدی در شهر غزنی }، دانشمند ریاضی دان، ستاره شناس، تقویم شناس، انسان شناس، هند شناسی، تاریخ نگار و زیست شناس برجسته خراسانی در سده چهارم و پنجم هجری می باشد که از بزرگترین دانشمندان مسلمان و یکی از بزرگترین دانشمندان فارسی زبان در همه اعصار و قرون می باشد. البیرونی با استعداد خارق العاده یی که داشت با زبان های فارسی، خوارزمی، عربی، سانسکریت، عبری و سریانی آشنایی داشت. که او را پدر علم انسان شناسی نیز می نامند. شمار تألیفات او زیاد است که غربی ها او را دانشمند عصر ها می نامد.

غزل

حیات الله بخشی

تا غم نکشی مثال عاشق
 آگه نشوی ز حال عاشق

 اسرار نهان عشق باید
 پنهان کنی مثال عاشق

 دردش به دل و دوا نخواهد
این است حد کمال عاشق

ایمن نشوی به وادی عشق
 تا آن جا نروی به بال عاشق

زیبایی زنده گی به عشق است
در عشق بود جمال عاشق

غزل

حیات الله بخشی

 مجنون توام خراب عشقم
در کوره ی دل کباب عشقم

مقرون اجابتم ز رحمت
در سایه ی از سحاب عشقم

من ذره ی عاشقم و لیکن
گم گشته ی آفتاب عشقم

روشن به جهان ستاره ام من
چون هاله ی ماهتاب عشقم

در خاطره ها خطور دارم
چون خاطره ی کتاب عشقم

ساقی

حیات الله بخشی

ساقیا یک دو ساغر نازنینم می بده
می بده ای مه جبینم می بده

 گه به ساغر گه به جامم دم به دم
 بی تعلل نازنینم می بده

 تا غم هجران جانان کم شود
 ساقیا چند ساتگینم می بده

 تا شوم مجنون و بی خود ساقیا
از به جای انگبینم می بده

عیش گیتی چون نباشد پایدار
 تا غمی را من نبینم می بده

پول پرست

هارون انصاری

 این پول است که آدمی را دیگر می کند
 ورنه صداقت، جوهر را بیشتر می کند

 چون شاهی ز کرسی مسند رفت برکنار
 قوم خودش او را خاک بر سر می کند

 شاه مظلوم شد روانه سوی ملک مردم
انگلیس بود که او را در خانه اش قفل به در می کند

 چون حکومت کرد تغییر، شاه جدید آمد روی کار
 مردم را به دوری از آن دیگر، چون نهی از منکر می کند

 سالیان بودند در گذر، حکومت ها هم جدید
پیرزالی ز روی عقده، عقل را از سر بدر می کند

د ځینو افغانانو قضاوت ته سلام!؟؟

عبدالله وردک ، انګلستان - سپتمبر - ۲۰۱۹

ګرانو او قدرمنو وروڼو او خویندو! السلام علیکم و رحمت الله و برکاته! الله (ج) د وکړي، چې ټول روغ او جوړ وئ.

ګرانو او قدرمنو لوستونکو!

داسې فکر کېده، چې د اشغالګرو سره ملاتړي، به یو څه وغندل شي. لېکن، اوس داسې معلومیږي، چې کېدای شي، هغوی ته د غوږ تاوولو پرځای، مکافات ورکړل شي.
ځینو افغانانو، د وطن د خدمت تر نامه لاندې، ګران افغانستان له خاورو سره برابر کړ. د افغانستان د چور کولو دپاره، ځینو داخلي، او ځینو خارجی غلو، لاسونه سره یو کړل، او د ګران افغانستان، ملی سرمایې یې ټولې لوټې، او چور کړې.
هېره د نه وي، چې په اسلام او وطن مینو افغانانو، هر وخت، او په هرځای کې، خپل وطن ته ډېر په اخلاص او صداقت سره خدمت کړیدئ، او الله(ج) دې، دوی ټولو ته، د دوی د نېکو کارو، او خدمت کولو اجرونه ورکړي. آمین یارب العالمین.

مثال های خیلی خوب

مصطفی عمرزی

از وقتی تحریک شعوری تجمع همتباران در ولسی جرگه را دیده ام (مخالفت با تاجر بدرفت ها)، به جرات می توانم بگویم که برای نخستین بار امید هایی زنده شده اند که نوید وحدت هرچه بیشتر بزرگ ترین قوم افغانستان(پشتون ها) از آن ها درک می شود. حمایت های قاطع از کمال ناصر اصولی با تهور قابل ستایشی که بر دهن تنظیمی های فاسد کوبیدند، مثال های خوبی اند که رونما شده اند.
ما در سالیان اخیر، شاهد بوده ایم که در کنار سیاست زده گی های فکری و مکتبی، جمود تلقینی و احتیاط مضر، به اندازه ای به زیان ما تمام شده اند که چند دلقک مزدور که اعتراف می کنند اگر خارجی نباشد، حتی جرات حرف زدن ندارند، متاسفانه با سُست عنصری شماری که فقر فرهنگی دارند، تاجر اند یا دالر خور دوتابعیته و در خط توجیه اعمال دشمنان آن قدر منفی بافی کرده اند تا هاریت سقوی و تنظیمی و ستمی به جایی برسد که در رسانه ها عملاً به هتاکی رو آورند.

مثال های خیلی بد

مصطفی عمرزی

شاید از تلخ ترین خاطرات ما در سالیان اخیر، یکی هم زیر سوال بُردن مشروعیت تاریخی بزرگانی باشد که اگر کسی از تبار ما در این جا احترام می شود، باید خود را بیشتر مدیون ُابُهت آنان بداند.
خبررسانی هتاکی محمود کرزی به احمد شاه بابا که بعداً از سوی وی رد شد تا رذالت ناشناس که شاید متاثر از حزبی گری پرچمی در فارسیسم استحاله شده باشد و حمله ی غنی به تاریخ ما در کنر، در فضایی که کاستن از حقوق و شان پشتون ها به هر نام و بهانه ای سوژه می شود، بدتر از بد بودند.
هر کسی از تبار پشتون که در این جا آقا می شود، یادش نرود این آقایی را مدیون بزرگانی نیز است که افغانستان را به واحد سیاسی، مبدل کرده اند. با زیر سوال بُردن تاریخ خویش، جلوتر از همه از شان خویش می کاهیم. این افاده به منظور اغماض بر ناهنجاری ها نیست، بل به فضای آلوده ای اشاره می کند که تنقید یک جانبه، هدفمندانه حذف ما را تعقیب می کند.

تذکره ی شاعران پشتون
(معرفی کتاب تذکرة الشعراء)

مصطفی عمرزی

در قیال و قالی که از شر جهالت یک ناشناس، بیرون شدند، سعی کردند اثر تاریخی «پته خزانه» را با واقعیت تاریخی بزرگان و ادیبانی نیز دفن کنند که اگر در پته خزانه نفی شوند، در تاریخ، گم نمی شوند.
کتاب «تذکرة الشعراء» یکی دیگر از کتب بسیار مهم در معرفی ادیبانی ست که به زبان پشتو، شعر سروده اند. اهمیت این اثر در این است که قبل از معرفی کتاب «پته خزانه»، بخشی از شاعران دیرین پشتون را معرفی می کند. به قول استاد خدمتگار، پایان تالیف این کتاب، سال1320شمسی می باشد.  
به دنبال تذکر یک هموطن فرهنگی در حاشیه ی نوشته ی من پیرامون زنده گی مرحوم سراج الدین سعید(جد مادری ام) که کتاب مشترکی با مرحوم صالح محمد هوتک دارد، متوجه شدم که کتاب «تذکرة الشعراء» که بالاخره به همت زنده یاد استاد عبدالله بختانی خدمتگار در سال 1366ش در کابل چاپ می شود، در راستای کوشش های صورت گرفته بود که امروزه اگر از کتاب «پته خزانه» نیز مستفید نمی شدیم، شرح حال زبان، ادب، نویسنده گان و شاعران پشتون و پشتوزبان، هرگز محدود نیست.

غزل

حیات الله بخشی

در فصل بهار لاله به کهسار کند رقص
 بلبل به چمن قمری به گلزار کند رقص

 با نغمه ی موزون که وزد باد به گلشن
در گوشه ی باغ سرو و سپیدار کند رقص

 زاهد نگرد گر که جهان خرم و شاداب
 بی خود شود و مست و به تکرار کند رقص

 هوشیار اگر نقش تو در خواب ببیند
 مستانه سحر خیزد و بسیار کند رقص

 آیی تو اگر بر سر بالین من امشب
 اندر بر من این دل بیمارکند رقص

غزل

حیات الله بخشی

رفتی ز برم نگار بازآ
 خونین جگرم نگار بازآ

 بی بال و پرم چو مرغ بسمل
 ای بال و پرم نگار بازآ

 اعما شده ام به سان یعقوب
 نور نظرم نگار بازآ

 دردت به دلم بلات به جانم
 خاکت به سرم نگار بازآ

 گفتم که مرو ولی تو رفتی
 ای تاج سرم نگار بازآ

انقلاب

حیات الله بخشی

هان، به پا خیزید برای انقلاب
طرح نو ریزید برای انقلاب

بوی استعمار دشمن می رسد
 مشک تر بیزید برای انقلاب

بهر دفع دشمنان دد منش
 برچه ها تیزید برای انقلاب

بر ستیغ قله های این وطن
 پرچم آویزید برای انقلاب

شب زنید منزل به هرجا هرکجا
گر سحر خیزید برای انقلاب

نگفته بودم؟

مصطفی عمرزی

بازی با شئونات ملی در حراجگاهی که به نام آزادی بیان در افغانستان ساخته اند، حداقل هرازگاهی یکی از خود ما را نیز معرفی می کند که در آخرسر معلوم می شود برای پول، ملعون شده است.
در مقاله ی «سنگ و کلوخ»، گمان ها بالای یک پیرزال را به قلم آورده بودم که مصروفیت های خوب ندارد. چند روز بعد از آن مقاله، بیانیه یا اعلامیه ی او در        صفحه ی رسمی فیس بوک بنیاد مسعود که از زمان تاسیس، شاید در فرهنگ سازی های ضد شاه امان الله، مصرف ها کرده باشد، خود به یک توهین مستقیم می ماند.
در افغانستان برهمه گان آشکار است که هیچ جناحی به اندازه ی حامیان دو ارتجاع سقوی، مخالف شاه امان الله نیستند. این حقیقت، چند دلیل دارد. شکوه تاریخی حکومت شاه امان الله با تحریکی نفی شد که پی آمد آن فقر فرهنگی واضح بود. در آن نه ماه، چنانی که بعداً در چهار سال حکومت مسعود- ربانی رونما شد، زیر سوال بردن مشروعیت تاریخی شاه امان الله با تکفیر دینی، هنوز ارزش های آن دوره را زیر سوال می برد.

فرهنگ تعمیم مفاهیم قانون
(معرفی کتاب «اساسی قانون ته لنډه کتنه»)

مصطفی عمرزی

معروف است که «ندانستن قانون جرم است!» اما در افغانستان، چالش های ایدیالوژیک که پس از هفت ثور، تحولات ناهنجار سیاسی را در پی داشتند، برداشت از قانون را در   حاشیه ی زنده گی افغان ها طرد کرده است.
طرف شدن حاکمیت ها و به تبع آن ها واقع شدن قانون، برداشت عامه ی مردم ما از قانون را بیشتر منوط به رعایت باور هایی می کند که سکتاریسم سیاسی بر سیستم، تحمیل کرده است.
تحولات پی در پی حکومت های ایدیالوژیک که در بستر تخاصمات خوب و بد، یکی جای دیگری را می گرفتند، در این قلب، مفاهیم اسیاسی قانون را در هاله ی ایدیالوژی ها پیچانده اند.
تقابل حکومت با اکثریت مردم، با محک «یا خوب یا بد، معتدل، بی طرف و غیره نداریم»، از اوان کودتای خونین هفت ثور، قانون را در منظر عام، به مجری ایده هایی مبدل کرد که از منشای آن، فقط باید باور های ایدیالوژیک، تطبیق می شدند.

جهالت پیشه

مصطفی عمرزی

با یک مجموعه ی کاغذ پرنت شده در دست، اصرار می کرد: معاهدات تحدید ارضی افغانستان را هیچ غیر پشتونی امضاء نکرده است، اما ناگهان در میان اضافه می کند: این به خلق های پشتون مربوط نیست! رهبران شان انجام داده اند و همچنان در اصدار شطحیات می گوید: درس نمی خوانند، انتحاری می کنند و بالاخره بر اساس حساب فیس بوک خودش، احصائیه می گذارد که30 درصد مردم افغانستان، موافق استرداد خاک های افغانی(پشتونستان) اند و60 یا 65 درصد مخالف اند و چند ژست سخیف دیگر که گویا این قواره ها(بقایای ناقلین آسیای میانه) در افغانستان، فرشته گان معصوم می باشند.